|
HANGEL:
Karapapaklarýn en önemli yemeðidir. Deðerli bir misafir geldiðinde ikram için
yapýlýr. Hangeli sevmeyen yarhisarlý yoktur. Birkaç farklý þekli vardýr. En
yaygýn olaný boþ hamur yapraklarý ile yapýlanýdýr. Hamuru mayasýzdýr. Hamurun
açýlmamýþ her bir topaðýna yumak adý verilir, bir yumak bir kiþiyi doyurur ve
büyüklüðü yaklaþýk iki avuç içini dolduracak kadardýr. Hamurun en büyük özelliði
sert açýlmasýdýr. Hamur hazýrlanýrken her yumak için birer adet yumurta kýrýlýr
ve bir miktar tuzlu su ile sert bir kývamda yoðrulur. Hazýrlanan hamur bir süre
dinlendirilir, yufka þeklinde ince olarak açýlýr ve kareler þeklinde kesilir.
Kaynar suda haþlandýktan sonra süzülür ve bir siniye çekilir. Üzerine sarýmsaklý
yoðurt ve içinde küçük soðan parçacýklarý kavrulmuþ tereyaðý dökülerek servis
yapýlýr. Bekletilmeden ve soðutulmadan yenmesi gerekir. Hangel sosu ile ilgili
yöremize has kurut isimli bir malzeme vardýr. Kurut yaklaþýk bir avuç içi
büyüklüðünde, kurtulmuþ süzme yoðurt topaðýdýr. Hangel içine atýlacak yoðurt
yerine kurut eritilerek yoðurt sosu hazýrlanýr. Kurut hangele farklý ve kendine
has bir lezzet verir. Sos için bir önemli bir nokta da kullanýlan tereyaðýnýn
saf tereyaðý olmasý ve içinde kavrulan soðan parçacýklarýnýn ne yanýk tadý ne de
çið soðan tadý vermeyecek þekilde kavrulmuþ olmasýdýr. Hangel üzerine dökülen bu
zengin sos o kadar lezzetlidir ki sini üzerinde bir arada yenildikten sonra
kalan sos karýþým genelde gençler ve çocuklar tarafýndan ekmek ile sýyrýlýr.
FETÝR: Mayalanmýþ hamurun, yufka seklinde
açýlarak doðrudan sacýn üzerinde piþirilmesidir. Yaðlanarak veya kuru olarak
yenir. Yufkadan kalýn ve lavaþtan ince olduðu için yöremize özeldir. Genelde et
yemeklerinin yanýnda tüketilir.
KAYGANAK: Bilinen yaðda yumurtadýr. Tek
özelliði seçilen yaðýn saf , ateþte köpüren yað olmasýdýr. Dýþarýdan ithal
edilen omlet, bizde kayganak adý ile Karadeniz de ve Kuzey Ýç Anadoluda Kaygana
adý ile, peynirli, domatesli ve sade olarak yüzyýllardýr tüketilmektedir.
HAÞIL: Haþýl yapýlýrken ince yarma önce
bulamaç þeklinde piþirilir. Sonra ortasý havuz gibi açýlýr ve üzerine tereyaðý
konur. Çevresine ise sarmýsaklý yoðurt gezdirilir. Haþýl ortasýna açýlan yað
havuzu nedeni ile ayrý tabaklara bölünmez ve tek bir kaptan yenir.
ERÝÞTE PÝLAVI: Evde kesilen eriþte ve
yeþil mercimekle hazýrlanýr. Önceden haþlanan yeþil mercimek, eriþteyle bir
taþým kaynatýlýp süzüldükten sonra yaðlanmýþ tencerenin tabanýna patates
dizilir, üzerine mercimekli karýþým konur. Son olarak üzerine kýzdýrýlmýþ yað
gezdirilir ve patatesler kýrmýzý renk alýncaya kadar piþirilir. Ters çevrilip
servis edilen bu yemek, kimi zaman patates yerine lavaþ ekmeði ile de yapýlýr.
KETE: Kete de önemli misafirlere ikram
için hazýrlanan bir yarhisarlý yemeðidir. Kete hamuru da katmer gibi normal
ekmek hamurudur. Ancak mayalandýktan sonra fazla bekletilmez. Hamur yine yufka
seklinde açýlýr. Bu arada daha önceden açtýðýmýz yufkanýn içine konulmak üzere,
yaðda un kavrularak Ýç dediðimiz kete içi hazýrlanýr. Hazýrlanan bu içten,
açýlan yufkanýn arasýna bir miktar konur ve yufka oval olarak sýký ve güzel bir
þekilde içe doðru kapatýlýr.
KUYMAK: Önce bir
tavaya kaymak konulur ve ýsýtýlýr. Daha sonra alabildiði kadar Mýsýr unu veya
buðday unu konularak sürekli bir biçimde karýþtýrýlýr. Biraz su dökülerek
karýþtýrýlamaya devam edilir. Ta ki kaymaðýn yaðý çýkýncaya kadar, yað çýktýðý
zaman yenmeye hazýrdýr.
HASUDA: Hasuda tatlý bir yiyecektir. Önce
þerbet hazýrlanýr. Þerbetin içine çok az un atýlýr ve çýrpýlýr. Daha sonra
tavada yað ve içine hazýrladýðýmýz þerbetle un dökülerek karýþtýrýlýr. 5-10
dakika böylece ateþte piþirildikten sonra hazýr olan hasuda yenmeye hazýrdýr.
BÝÞÝ: Ýsteðe göre, süt veya su ile
mayalanarak yoðrulan hamur, biraz bekletildikten sonra, elle hafif ekmek
boyutuna getirilinceye keder çevrilir, yuvarlak hamur kýzgýn yaða atýlarak
kýzarýncaya kadar piþirilir.
NOT: Köyümüz insaný tarafýndan tüketilen
ve sevilen Gýrniþ ve Haltmýþ bir karapapak yemeði olmayýp çerkezlere ait bir
yemektir. Bunun için sitemizde yer verilmemiþtir.
|
